De grootste angst van de liefhebbers van mooi damast is de angst voor vlekken: net die paar druppels jus die van de juslepel vallen of het rode wijnglas dat per ongeluk in een enthousiast gebaar omgestoten wordt. Het is dan ook de vraag die bijna iedere klant stelt: Wat doen we als er vlekken in ons nieuwe tafellaken komen? Maar ook vragen mensen vaak wat ze met de oude vlekken moeten doen, die er in de loop der jaren zijn ingekomen. Dat tafellaken van oma waar ze aan gehecht zijn, maar waar toch in de loop der jaren vlekken in gekomen zijn. Voor veel oude en nieuwe vlekken geldt: Laat de zon het werk doen! U ziet hier vriendin en klant Corinne (ze mangelt nog mooier dan ik!), die een aantal damasten servetten en tafellakens uit een erfenis kreeg, echter wel met wat vlekken.
Ik zei haar dat ze het maar lekker nat op haar grasveld moest leggen en iedere keer dat het weer droog was, weer nat moest maken. Dat is namelijk wel een essentieel onderdeel van de behandeling. Ze heeft dat zo een paar dagen gedaan en de vlekken verdwenen als sneeuw voor de zon. Niet zo raar dat men in vroeger tijden sprak over het linnen op de bleek leggen. De zon (het daglicht) heeft de vlekken eruit gebleekt. Wie geen bleekveld heeft, hangt het buiten aan een waslijn, ook dat werkt goed genoeg. En een beetje geduld hebben helpt ook. Het kan nog tot november, daarna is het bleekseizoen afgelopen. Althans, dat was zo in Haarlem in de zeventiende eeuw. Wereldberoemd waren ze daar vanwege hun mooi gebleekte linnen. Van ver over de grenzen werd het bruine, ongebleekte linnen naar Haarlem gestuurd om daar na drie maanden lelieblank en rein weer vandaan te komen. Dat werk werd trouwens vooral gedaan door Poolse gastarbeiders, die ieder jaar van april tot november als seizoensarbeiders in de Haarlemse blekerijen kwamen werken. U ziet het, niets nieuws onder de zon, maar uw linnen wordt weer als nieuw door de zon.
Sanny,
wat een ongelooflijk leuke foto, en wat een goede tip! Super.
Groeten, Jojanneke
en wat doe je na de kerstdiners als je damast vol vlekken zit? Ik heb het ooit uit nood plaatselijk natgemaakt met een sopje van groene zeep terwijl het kleed nog op tafel lag.(ik gebruik altijd een plastic kleed eronder omdat mijn tafel in de was staat). Telkens als het opgedroogd was maakte ik de vlekken weer nat totdat de vlekken verdwenen waren en het kleed een tikje groezelig. Daarna in de wasmachine en het kleed was perfect schoon. Mijn tafel staat wel in de zon.
Wat een fijne tip is dit, ook ik heb nog enkele damasten tafellakens van mijn moeder en mezelf waar vlekken in zitten die maar blijven, wat ik ook doe.
Eigenlijk had ik dit moeten weten, want mijn oma had een echt bleekveld achter het huis, we mochten daar nooit op spelen om het gras schoon te houden, maar ernaast lag een speelgrasveldje. En wat nog moier is, mijn allervroegst ontdekte voorvader van moederskant kwam in de 18e eeuw als linnenbleker naar Nederland, zijn achternaam was indertijd Clous, wat later veranderde in Kloes. Of hij een Pool was weet ik niet, hij kwam vanuit Duitsland naar Nederland.
mijn reactie betreft oude batisten (zak)doekjes met kantranden, oude kanten banden etc. Ik wil deze beeldige maar onbruikbare kostbaarheden op een laken applikeren en er zo een sprei van maken voor een a.s. bruid. Nu is e.e.a. behoorlijk vergeeld. Hoewel ik overweeg om ze in een speciale zak bij de kook-witte was te stoppen, wil ik toch liever eerst deskundig advies inwinnen. Helaas heb ik geen grasveld om te bleken.
Ik ben op zoek naar tips om vergeelde braakvlekken (door de Ossegalzeep?) uit een 65 jaar oude doopjurk te halen. De vlekken zijn ongeveer 28 jaar oud, de stof is wit, ik denk brokaat. Zou bleken hier ook de oplossing kunnen zijn en waarom werkt het niet na november, te weinig zonuren?
Hartelijk dank, iedere tip is welkom omdat de doopjurk na 28 jaar weer gebruikt gaat worden.