Damast
Sanny’s passie voor linnen damast ontstond al wroetend in de bak voor het oude linnen bij een textielsorteerbedrijf in 1985.
Daar vond ze tussen de afgedankte vodden en todden een damasten handdoek met Jugendstil motieven. Prachtig gestileerde rozen in een handdoek? Dat de vormgeving van de Jugendstil te vinden is in alle kunstvormen zoals bouwwerken, schilderijen, meubels en sieraden weten we wel, maar dat deze zelfs in de alledaagse handdoek te vinden was, had zij niet verwacht. Vanaf dat moment was haar belangstelling en liefde voor linnen damast gewekt. Ze begon linnengoed te verzamelen en bouwde een bijzondere privé collectie damast op, die nog steeds groeit.
Als kunsthistorica, cultureel ondernemer, gastconservator, schrijfster en spreekster raakt Sanny nooit uitgepraat over linnen damast.
Passie voor damast wortels geven
Kunsthistorica
Wat zou je moeten weten en kunnen om ondernemer in damast te worden? Haar ondernemersdiploma voor textiel stamt uit 1989. Zij ging zich verdiepen in de dessins van het linnen damast door de eeuwen heen. Al snel bleek dat de motieven de gangbare kunststromingen volgen. Dat vroeg om meer verdieping. Na het behalen van haar colloquium doctum ging ze in 1991 kunstgeschiedenis studeren aan de Rijks Universiteit van Leiden. In 1997 is ze afgestudeerd met de scriptie “Merken op het linnengoed van kasteel Twickel. Hulpmiddel of valkuil.” Kasteel Twickel bevindt zich in Delden (bij Hengelo). In Nederland geldt Sanny als dé expert van het linnen damast.
Sanny’s filosofie is dat de mens gelukkiger wordt wanneer hij zich omringt met schoonheid in de alledaagse gebruiksvoorwerpen. Daarbij creëert een wit linnen damasten tafellaken een rustige sfeer aan tafel.
Passie voor damast tastbaar maken
Cultureel ondernemer
Haar eigen onderneming Sanny de Zoete, Antiek & Design Linnen Damast dateert van 1 juli 1994. Ze verkocht antiek linnengoed aan musea in binnen- en buitenland en aan verzamelaars. Als gevolg van haar liefde voor het antieke damast besefte ze steeds meer dat het huidige aanbod aan nieuw linnen damast zeer mager was vergeleken bij de prachtige dessins en de verfijnde kwaliteiten waarin het linnen vroeger werd geweven.
Op kleine schaal begon ze zonder enige vorm van subsidie zelf te produceren, ze nodigde kunstenaars zoals Peter Struycken en Karijn Otjes uit om ontwerpen voor haar te maken. Tevens verwierf ze de exclusieve rechten om het linnen damast van Chris Lebeau opnieuw in productie te nemen. Ze streeft er naar om mooie dessins in een uitstekende kwaliteit op de markt te brengen. Haar doel is mensen aan een mooi, bij hen passend tafellaken te helpen. Sanny’s filosofie is dat de mens gelukkiger wordt wanneer hij zich omringt met schoonheid in de alledaagse gebruiksvoorwerpen. Daarbij creëert een wit linnen damasten tafellaken een rustige sfeer aan tafel.
Passie voor damast neemt toe en stress verdwijnt
Gezondheid en eten
Tot haar eigen verbazing neemt de passie voor het mooie tafellinnen niet af. Er verschijnen zelfs telkens nieuwe inzichten. Nu is ze er ook nog steeds van overtuigd dat tongstrelend voedsel nog lekkerder smaakt bij oogstrelend linnen damast. De aanleiding daarvoor was er al in 1987. Ze kocht een grote stapel prachtig antiek damast en op een zomaar doordeweekse woensdag dekte ze er de tafel mee (later bleek het een 17de eeuws tafellaken van de schatrijke Amsterdamse bankiersfamilie Bartolotti te zijn, bouwheer van het Bartolottihuis aan de Herengracht!). De wekelijkse andijvie met een bal gehakt smaakte gelijk een stuk lekkerder. Tot grote opluchting echter voelde ze de dagelijkse werkstress (zware, onregelmatige baan en een kind van twee) onmiddellijk langs de rand van het tafellaken zo in de grond zakken. Dat gevoel is altijd gebleven, een mooi gedekte tafel haalt de dagelijkse stress weg en bevordert daarmee onze gezondheid. Dat is in onze tijd zeker geen overbodige luxe. Dit wist men echter eeuwen geleden ook al! Zo staat het in een oud Hollands gedicht:
soo laat U tafel decken
Met al dat Uwen gast
tot vreugde kan verwecken,
Verciert met blom en groen
U schotels en bokalen
En laat U fijnst damast
uit Uwe kasten halen.
’t Is niet alleen de maag,
die goet en dient gevoet
Maar acht wel, dat het oog
ook wat hebben moet.
Sanny in de media
Koester de diepte van damast
Nesselande Living
21 december 2020
Auteur: Sanny de Zoete
Ode aan het tafellaken
Reformatorisch Dagblad
23 oktober 2015
Auteur: Mariëlle Oussoren-Buys
Passie voor damast delen
Gastconservator, schrijfster & spreekster
Behalve het ondernemerschap treedt ze ook op als gastconservator en maakt ze tentoonstellingen. De kennis over damast en de traditie van het tafeldekken is uit ons collectieve geheugen verdwenen, niet alleen in de musea, maar ook bij de koks in de restaurants. Uit en thuis lijkt het de normaalste zaak van de wereld om van kale, houten tafels te eten. Daarom geeft ze boeiende lezingen over de rijke traditie van het tafellinnen voor verenigingen of bij u thuis. Er verschenen drie boeken van haar hand en een groot aantal artikelen. Een deel van haar collectie is te zien in musea en kastelen. Sanny is gelukkig in de gelegenheid gesteld om twee jaar lang aan een mooi, groot overzichtswerk over de geschiedenis van het linnen damast te werken. “Het boek zit al in mijn hoofd en hoeft alleen nog geschreven te worden.”
Video’s
Hier vindt u video’s, zelf geproduceerd of gemaakt door anderen.
Nationaal Ontbijtlaken 2020
Bekijk de eerste digitale vrijheidsmaaltijd waarin de tafels gedekt zijn met het Nationaal Ontbijtlaken 1940-1945. Op 5 mei 2020 zijn zeven bezitters met elkaar in gesprek, ieder aan hun eigen tafel in hun eigen huis. Luister naar hun verhalen over dit bijzondere tafellaken, vrijheid vieren en oorlog herdenken. Volgend jaar op 5 mei 2021 willen we samen met het Nationaal Comité 4 en 5 mei vrijheidsmaaltijden organiseren met dit tafellaken als basis.
Damast – van wens tot weefsel
In het centrum van Delft werkt kunsthistorica Sanny de Zoete aan haar Collectie Dutch Design Damast tafellinnen. Deze korte documentaire geeft een beeld van wat linnen damast is en hoe het wordt gemaakt. We zien Sanny met haar klant en ontwerper tijdens het bespreken van een nieuw dessin en reizen met haar mee naar de weverij waar haar opdrachten worden geweven.