Al eeuwenlang is er damast geweven niet alleen ter herdenking van bloedige oorlogen en wapengekletter tijdens veldslagen, maar gelukkig ook ter herinnering aan vredesverdragen. In mijn etalage ligt nu het Nationaal Ontbijtlaken te koop, bedacht door de detaillist Ferwerda uit Groningen in de oorlogswinter. Hij wilde een speciaal tafellaken op de markt brengen om de Tweede Wereldoorlog te gedenken. Met het ontwerp tussen twee badlakens verstopt, fietste hij in 1944 naar een bevriende fabrikant in Twente. In het geheim werden er nog tijdens de oorlog 144 tafellakens geweven, die op het moment van bevrijding in Groningen in drie kwartier uitverkocht waren. In de jaren daarna werden er nog 29.442! geweven, waaronder degene die nu in mijn etalage ligt. 
In het middenstuk is de Cuneratoren van Rhenen geweven, als symbool van het begin van de oorlog, en de Nederlandse leeuw, die een vlag met het hakenkruis doorsteekt, als symbool van het einde van de oorlog. Ingeweven is de tekst van de dichter Bilderdijk:
Holland groeit,
Holland bloeit weer,
Hollands naam is weer hersteld,
Holland uit het as herrezen,
Zal nu weer ons Holland wezen.
Het kleed heeft een heel fraaie rood-wit-blauwe rand met daarboven echte oranje, oranjeappeltjes. Ook de doos en de beschrijving van de firma zijn er nog. Dit bijzondere gedenkdamast is ook beschreven in het boek Met Wilhelmina aan tafel, dat te koop is via mijn webshop. De komende dagen ga ik het Nationaal Ontbijtlaken uit mijn privé collectie natuurlijk thuis op tafel leggen en gebruiken. Precies wat Ferwerda voor ogen had in die bange dagen net na de oorlog toen hij zei, dat hij hoopte dat het tafellaken “telkenmale weer gebruikt zou worden als herinnering aan die bange dagen” en “dat het een familiestuk zou worden.” Die traditie van gedenken kunnen we ook nu nog goed gebruiken, nu 16 miljoen Nederlanders geschokt zijn, door wat door slechts 1 Nederlander gedaan is.
Geweldig om zo’n tafellaken-met-geschiedenis te bezitten!
Door de daad van die ene man op 30 april lijkt het wel alsof Nederland dit jaar dodenherdenking en bevrijdingsdag nog bewuster heeft beleefd.
Je etalage ziet er prachtig uit, we hebben het op Koninginnedag gezien. Mooi om op die manier aan te sluiten op alle, zo echt Nederlandse dagen. Het is interessant om er meer over te lezen op je weblog! Wat liggen m’n tafelkleden trouwens prachtig op de molton die we bij je kochten. Het voelt heerlijk zacht, de tafel ziet er veel ‘rijker’ uit en het leunt heerlijk tijdens het natafelen.
Groetjes, Etty Geertsma
Ne het overlijden van schoonouders ben ik bezit gekomen van dit bijzondere tafelkleed. allen weet ik niet wanneer en waar deze is geweven,? ik ben wel erg trots op het bezit hiervan.
Wat een interessante informatie! In Onderduikersmuseum de Duikelaar in Nieuwlande hebben wij twee van deze ontbijtlakens in de collectie. Ik zou uw informatie graag willen opslaan in ons registratiesysteem, maar dan moet ik de bron daarvan ook kunnen vermelden. Kunt u mij die vertellen? Ik hoor het graag, bij voorbaat mijn dank voor uw reactie. Met vriendelijke groet, Mirjam Hartog
De bron ben ik, de dochter van Gerben Ferwerda! Mijn overleden zusje en ik hebben Sanny informatie verstrekt.
Fijn dat mijn vader op deze wijze ook wordt herinnerd.
Met vr. groet
Dag Tineke, wat fijn om van je te horen. We eren graag jullie vader en bedanken jou en je zusje zeer voor alle waardevolle informatie die jullie ons gaven.
Ik heb er ook een. Volgend jaar?
Heel graag Marreke, wat leuk dat u/je wilt meedoen. Ik heb uw mail adres genoteerd!